Vợ nhặt – Kim Lân và “Chiếc thuyền ngoài xa” của Nguyễn Minh Châu là những tác phẩm khá tiêu biểu viết về đề tài nông dân. Hai tác phẩm của hai tác giả tưởng như hoàn toàn khác nhau lại gặp nhau ở một chi tiết, đó là chi tiết “nước mắt”. .Qua so sánh dòng nước mắt trong Vợ nhặt và Chiếc thuyền ngoài xa ta thấy được tình người, tình mẹ con và chi tiết “nước mắt” là một phương tiện biểu đạt rất tiện lợi. Bài viết sau đây là nội dung chi tiết các bạn cùng tham khảo nhé!
Dàn ý chi tiết cảm nhận về chi tiết “dòng nước mắt”
I. Mở bài
– Giới thiệu về nhà văn Kim Lân và truyện ngắn Vợ nhặt, nhà văn Nguyễn Minh Châu và truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa
+ Hai nhà văn đều thể hiện rõ tư tưởng nhân đạo, nhân văn trong sự nghiệp VH+ Hai tác phẩm khắc họa tình người, tình mẹ, trong đó chi tiết “dòng nước mắt” là một phương tiện biểu hiện.
II. Thân bài
a) Cảm nhận chi tiết “dòng nước mắt” trong Vợ nhặt
* Giới thiệu diễn biến dẫn đến chi tiết
– Nêu hoàn cảnh xuất hiện dòng nước mắt của bà cụ Tứ – mẹ Tràng: tình huống truyện anh Tràng nhặt vợ, diễn biến tâm trạng bà cụ Tứ
* Cảm nhận, phân tích chi tiết “dòng nước mắt”:
– Là biểu hiện của nỗi đau khổ, tủi phận: con lấy vợ vào giữa ngày đói khiến bàlão vừa mừng lại vừa tủi, vừa lo lắng…
+ Giọt nước mắt chỉ “rỉ” ra hiếm hoi bởi cả đời đã cạn khô nước mắt trong những tháng ngày khốn khổ dằng dặc…
+ “Kẽ mắt kèm nhèm” là sự hiện hình của một bức chân dung đầy khổ hạnh của người phụ nữ nông dân lớn tuổi
– Là biểu hiện của tình mẫu tử thiêng liêng: thương con thắt lòng
* Đánh giá:
– Giá trị nội dung: Dòng nước mắt đã thể hiện giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo sâu sắc:
+ Hiện thực: phơi bày tình cảnh xã hội những năm trước cách mạng, trong nạn đói 1945
+ Nhân đạo: cảm thông thương xót; tố cáo xã hội; trân trọng ngợi ca vẻ đẹp tâm hồn người mẹ
– Đặc sắc nghệ thuật: chi tiết nhỏ nhưng nội dung ý nghĩa truyền tải lớn; diễn tả nội tâm nhân vật đặc sắc
b) Cảm nhận chi tiết “dòng nước mắt” trong Chiếc thuyền ngoài xa
* Giới thiệu diễn biến dẫn đến chi tiết
– Nêu hoàn cảnh xuất hiện dòng nước mắt của NĐBHC: câu chuyện gia đình hàng chài, diễn biến tâm trạng NĐBHC
* Cảm nhận, phân tích chi tiết “dòng nước mắt”:
– Là biểu hiện của nỗi đau đớn: gia cảnh nghèo khó bế tắc -> tình trạng bạo lực trong gia đình không có lối thoát -> câu chuyện thằng con phạm vào tội ác trái luân thường đạo lí không thể giải quyết, nỗi lo lắng về sự phát triển nhân cách lệch lạc của con đã không tìm được giải pháp…
– Là biểu hiện của tình mẫu tử thiêng liêng: thương con thắt lòng, khi chồng đánh không hề có bất kì phản ứng nào, nhưng hành động của thằng con khiến chị như sực tỉnh, như bị một viên đạn xuyên qua tâm hồn để thức dậy nỗi đau tận cùng
* Đánh giá:
– Giá trị nội dung: Dòng nước mắt đã thể hiện giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo sâu sắc:
+ Hiện thực: phơi bày tình cảnh xã hội những năm sau chiến tranh và đêm trước thời kì Đổi mới 1986
+ Nhân đạo: cảm thông thương xót; trân trọng ngợi ca vẻ đẹp tâm hồn người mẹ
– Đặc sắc nghệ thuật: chi tiết nhỏ nhưng nội dung ý nghĩa truyền tải lớn; diễn tả nội tâm nhân vật đặc sắc
c) So sánh
* Điểm tương đồng
– Về nội dung:
+ Đều là những dòng lệ của người phụ nữ, của người mẹ trong hoàn cảnh nghèo đói và khốn khổ
+ Đều là “giọt châu của loài người”, giọt nước chan chứa tình người trào ra từ tâm hồn những bà mẹ giàu lòng vị tha, đức hi sinh
+ Đều góp phần thể hiện giá trị hiện thực và nhân đạo của tác phẩm: phản ánh hiện thực xã hội trong những thời điểm khác nhau; thể hiện tấm lòng thương cảm đối với bi kịch của con người và sự trân trọng vẻ đẹp tình đời, tình người của tác giả.
– Về nghệ thuật: Đều cho thấy ngòi bút miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, sâu sắc của hai nhà văn qua việc lựa chọn chi tiết đặc sắc
* Điểm khác biệt
– Về nội dung: Hoàn cảnh riêng của 2 nhân vật khác nhau- nước mắt cũng mang những nỗi niềm riêng
+ Chi tiết dòng nước mắt của bà cụ Tứ gắn với tình huống anh cu Tràng “nhặt” được vợ; bà cụ cảm thấy ai oán, xót thương cho số kiếp đứa con mình và cũng xót tủi cho chính thân phận mình. Nhưng phía trước bà cụ là ánh sáng của hạnh phúc nhen nhóm
+ Còn dòng nước mắt của người đàn bà hàng chài chan chứa sau sự việc thằng Phác đánh lại bố để bảo vệ mẹ và hoàn cảnh éo le, ngang trái của gia đình bà đã diễn ra trước mắt nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng; người phụ nữ vùng biển này thấy đau đớn, nhục nhã vì không thể giấu được bi kịch gia đình, vì thương xót, lo lắng cho con. Phía trước chị là một màu mù xám, bế tắc
– Về nghệ thuật thể hiện: Để khắc họa chi tiết dòng nước mắt, Kim Lân sử dụng hình thức diễn đạt trực tiếp, giản dị, Nguyễn Minh Châu dùng cách diễn đạt ví von, hình ảnh. (0,5)
d) Lí giải
* Vì sao giống? Giống về nội dung vì cùng hướng đến:
+ Từ nỗi đau -> đề xuất giải pháp cách mạng
+ Từ vẻ đẹp tâm hồn -> ca ngợi vẻ đẹp người phụ nữ VN truyền thống -> cùng là những nhà văn hiện thực và nhân đạo sâu sắc
* Vì sao khác?
– Hoàn cảnh khác và tương lai khác do được viết trong những bối cảnh khác nhau (KL từ sau khi CM thành công nhìn lại viết nên mang cảm quan lạc quan; NMC nhìn trong hiện tại nên không dám chắc chắn tin tưởng ở tương lai)
– PCNT của mỗi tác giả khác biệt không trộn lẫn
III. Kết luận
– Khẳng định vấn đề: vẻ đẹp và sức mạnh của dòng nước mắt người mẹ – Khẳng định giá trị tác phẩm và vị trí của tác giả trên văn đàn
So sánh chi tiết nước mắt trong Vợ nhặt và Chiếc thuyền ngoài xa hay nhất
Trong vô số tác phẩm văn học Việt Nam, đề tài người nông dân và người mẹ trong hoàn cảnh khó khăn, nghèo khổ vẫn được sử dụng với số lượng lớn. Và “Vợ bùm” – Kim Lân và “Chiếc thuyền ngoài xa” của Nguyễn Minh Châu là những tác phẩm khá tiêu biểu của đề tài đó. Hai tác phẩm của hai tác giả tưởng như hoàn toàn khác nhau lại gặp nhau ở một chi tiết, đó là chi tiết
“Rớt nước mắt” “Ôi, người ta lấy chồng vì con, ở nhà nuôi con thì làm sao mong có con sau này mở rộng tầm mắt. Còn tôi… Trong đôi mắt hiền của mẹ tôi hai hàng lệ rơi” (Kim Lân) và “Thằng bé cho đến bây giờ vẫn là thằng hề, như viên đạn bắn vào đàn ông Giờ xuyên qua hồn đàn bà. người đàn bà, làm cho nhà cai lệ rơi lệ” (Chiếc thuyền ngoài xa – Nguyễn Minh Châu)
Cả hai nhà văn đều thể hiện tư tưởng nhân đạo, nhân văn, đó cũng là điểm sáng trong sự nghiệp văn chương của cả hai tác giả. Cả hai tác phẩm đều khắc họa tình người, tình mẹ con và lấy chi tiết “nước mắt” làm phương tiện biểu đạt.
Vợ Nhặt là trang viết mà Kim Lân kể về thân phận và cuộc sống của những người nông dân nghèo trước cách mạng. Bà cụ Tứ là mẹ già và đứa con trai duy nhất của bà là Trang. Gia đình cô cũng có nhiều gia đình khác nhau ở thời kỳ cuối cùng, nào là nghèo đói và túng thiếu đến cùng cực. Chính vì vậy mà trong cảnh đó, cậu con trai ngây thơ của chị đã “yêu” một người vợ. Lúc đầu cô ngạc nhiên, ngạc nhiên, sau đó là bất ngờ. Nhưng khi nghe con trai giới thiệu “Nhà chú vào làm anh chị em” thì bà “chợt hiểu ra bao nhiêu chuyện đang xảy ra”. Và rồi trong một suy nghĩ bâng quơ vì tuổi tác bà cụ Tứ thốt lên: “Ôi, người ta dựng vợ gả chồng cho con thì ăn cơm nhà lành, chứ mong có con mà mở mang. mắt sau. Còn tôi… Trong đôi mắt hiền từ của bà, hai dòng nước mắt chảy dài.” “Cùng nhau chảy nước mắt” là biểu hiện của sự đau khổ, ân hận: đứa con lấy chồng giữa buổi đói khổ khiến bà lão vừa mừng vừa buồn và trên hết là lo lắng. Bà Tư đã ở cái tuổi gần đất xa trời, cuộc sống cơ cực, chồng con lần lượt qua đời, chỉ còn lại mẹ con bà tần tảo nuôi nhau qua ngày. Con trai bà háo hức lập gia đình, tâm nguyện duy nhất của bà là mong xây dựng gia đình cho các con. Mong ước thật giản đơn nhưng sao quá xa vời khi cái nghèo cứ bủa vây cuộc sống, thực tế “chết đói như rơm rạ” khiến chị chạnh lòng thậm chí nghĩ đến hi vọng. Sau bao ngày tháng đau khổ của cuộc đời, như bà cụ Tứ đang tận hưởng sự bất hạnh trong thực tại đau buồn của nạn đói năm 1945. Thế nên bỗng nhiên con trai bà – em Tràng trở về với một người phụ nữ, không nghi lễ, không câu nệ, nhưng với hai đứa con đáng thương nên thành vợ thành chồng. Bà Tư hoang mang. Mừng vì “người ta đến bước khó khăn này thì mới lấy vợ cho con, chỉ con mình mới lấy được vợ”, nhưng chị mừng rồi lại tủi thân, bởi “người ta xây vợ xinh cho con, đã đến lúc phải ở nhà ăn cơm, để chúng nó làm, còn mình…”, giá như bà cụ làm được “vài mâm” thì có nỗi tủi hờn vơi đi phần nào, nhưng trong cơn đói và khát của thời điểm này, nó thực sự là quá nhiều. sang trọng, xa hoa. Và câu nói bao trùm là sự lắng nghe của mẹ “chúng nó có nuôi nhau được không, cuộc sống của chúng nó khá hơn cuộc sống của vợ chồng tôi trước đây”. Giữa những cảm xúc ngổn ngang ấy, “đôi mắt bà lão nhòe đi những giọt nước mắt”.
Tác giả để những giọt nước mắt ấy “đi tìm” một cách lạ lùng bởi cả cuộc đời với bao năm tháng khổ cực như bà cụ đã cạn nước mắt rồi. Nguyễn Khuyến trong Khóc Dương Khuê cũng từng viết “Tuổi già nước mắt như sương/Chậm ép hai hàng chứa chan” hay Nam Cao khi tả giọt nước mắt Lão Hạc “Nếp nhăn xô nhau, gượng nước mắt chảy xuôi”. Những năm tháng cuộc đời với bao cay đắng nhặt nhạnh họ dù đau khổ nhưng cũng đã cạn khô nước mắt, chai lì với đời nên những giọt nước mắt chỉ là “rò rỉ” hiếm hoi. Kim Lân đã để chân dung cụ Tứ hiện lên qua chi tiết “đôi mắt rưng rưng” – một bức chân dung đầy khổ hạnh của một lão nông. Những giọt nước mắt của bà Tứ không chỉ là biểu hiện của nỗi buồn, sự đau khổ, lặng lẽ. buồn mà còn là biểu hiện của tình mẫu tử thiêng liêng, vui hay buồn hay lo cũng xuất phát từ tấm lòng yêu thương con, từ tấm lòng nhân hậu của người mẹ. Có thể nói, chi tiết “dòng lệ” đã thể hiện giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo sâu sắc. Chỉ “nước mắt” của bà Tú mà ta thấy được bối cảnh xã hội những năm trước cách mạng, trong nạn đói 1994 5. Đặc biệt, đó còn là sự đồng cảm, xót thương cho những người nông dân nghèo khổ, một lời tố cáo xã hội, một tố cáo giai cấp thống trị đã đàn áp nhân dân. Nhưng đặc biệt nhân văn ở đây là sự ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn người mẹ mà Kim Lân đã đặt nhiều tâm huyết vào ngòi bút của mình. Chi tiết “giọt nước mắt” cũng có giá trị nghệ thuật đặc sắc. Dù chỉ là một chi tiết nhỏ nhưng nội dung có ý nghĩa truyền tải rất lớn, miêu tả chân thực và sinh động nội tâm nhân vật.
Về nguyên nhân vì sao trong tác phẩm của Nguyễn Minh Châu lại có sự xuất hiện của “Những giọt nước mắt”. Chiếc thuyền ngoài xa là tác phẩm nói về cuộc sống của người dân thời hậu cách mạng, một thời kỳ đen tối và khó khăn. Phùng – một nghệ sĩ luôn đi tìm cái đẹp, vô tình bắt gặp rồi mê đắm hình ảnh con đò mờ ảo hiện ra trên sông. Nhưng anh đâu biết rằng, đằng sau đó là bi kịch đầy bạo lực của một gia đình. Hàng ngày, người đàn bà hàng chài phải chịu đựng những trận đòn roi của người chồng – người đang phải gồng gánh gánh nặng nuôi gia đình 9, 10 đứa con trong thực cảnh nghèo khó. Sau đó, anh Phác, con trai chị lao vào đánh chính bố mình để bảo vệ mẹ rồi lãnh hai cái tát ngã lăn ra bãi cát. bắn vào người đàn ông và giờ đây đang xuyên qua tâm hồn người đàn bà, khiến cho những giọt nước mắt tuôn rơi.” Nếu chi tiết “nước mắt” của bà cụ Tứ là biểu hiện của sự đau khổ, xót xa, xót xa thì “những giọt nước mắt” của người phụ nữ trong từng chiếc lọ là biểu hiện của nỗi đau khi hoàn cảnh gia đình bế tắc, nhà nghèo, thuyền chật, thuyền lại đông chín người con khiến khó khăn chồng chất, lượng cá đánh bắt vẫn vậy mà nhu cầu ngày càng tăng, con cái ngày càng lớn khiến gia đình người đàn bà hàng chài càng thêm rối ren, bế tắc, khiến người chồng phải tìm cách giải tỏa nhưng giải tỏa bằng cách đánh vợ, bằng bạo lực gia đình, bằng bạo lực. không có lối thoát, không bao giờ có thể kết thúc vì chỉ khi gia đình anh ấy ra tay. Nếu bạn nghèo, bạn sẽ tự tìm lối thoát cho mình để mong thoát khỏi hoàn cảnh đó. Nhưng liệu điều đó có xảy ra khi cái nghèo ngày càng gia tăng, cảnh bạo hành ngày càng nghiêm trọng hơn đối với họ. tội ác của đứa con trai và nỗi lo của người phụ nữ trước sự phát triển lệch lạc về nhân cách của những đứa trẻ đáng thương khi thường xuyên phải chứng kiến cảnh cha mẹ đánh đập mẹ mình không thương tiếc. Và “dòng nước mắt xuôi” một lần nữa là biểu hiện của tình mẫu tử thiêng liêng. Bà khóc vì thương con. Khi bị đánh, cô không có phản ứng gì, không bỏ chạy, không chống trả, chỉ đứng yên chịu đòn, cam chịu đến nỗi trong mắt Phùng và Đẩu, sự cam chịu đó bắt nguồn từ sự thất học. bạn đang yêu bóng tối. Nhưng trước hành động của cậu con trai, lao vào bố như một viên đạn và đánh bố để rồi nhận hai cái tát tai của bố rồi ngã xuống cát, chị như bừng tỉnh. Hành động của người con trai như một viên đạn xuyên qua tâm hồn người phụ nữ để đánh thức nỗi đau tận cùng. Bà khóc, bà khóc, lạy các con rồi ra đi… Đau khổ vô cùng! Cô không chỉ cảm thấy có lỗi với con trai mình, có lỗi với anh ta, mà còn cảm thấy có lỗi với anh ta. Tôi là một người mẹ, nhưng tôi không phải là người che chắn, bảo vệ con mình, cho chúng một tuổi thơ trong trẻo và bình yên. Cảnh bạo lực gia đình dã man đã ăn sâu vào ký ức hàng ngày của các em, cảnh cha mẹ bất hòa đã làm xáo trộn suy nghĩ, nhận thức và hành động của những đứa trẻ tội nghiệp. Cô thừa nhận lỗi của mình khi không thể nuôi dạy con tốt. Ai bảo khi lớn lên sẽ không trở thành hung thần hung ác, ác ma còn đáng sợ hơn những gì nó tuyên bố. Chỉ một chi tiết “nước mắt” mà hàm chứa ý nghĩa lớn lao, giúp người đọc có cái nhìn sâu sắc về nội tâm nhân vật, đồng thời có giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc. Nó thể hiện bối cảnh xã hội của những năm sau chiến tranh và trước thềm đổi mới năm 1986. Một hiện thực đau khổ vì đói nghèo, bệnh tật vì bóng tối, vì bạo lực…
Hoàn cảnh riêng của hai nhân vật khác nhau nên giọt nước mắt cũng mang nỗi buồn riêng. Chi tiết giọt nước mắt của bà cụ Tứ gắn liền với việc Tràng “nhặt” vợ, mặc dù bà lão cảm thấy uất ức, thương hại cho số phận đứa con và cũng xót thương cho chính cuộc đời mình. nhưng phía trước bà lão là ánh sáng của hạnh phúc vừa nhen nhóm. “Nước mắt” của người đàn bà hàng chài kể từ sau sự kiện anh Phác chống cha để bảo vệ mẹ và hoàn cảnh bất hạnh, éo le của gia đình chị diễn ra trước mắt nghệ sĩ Phùng. Cô chạnh lòng, ngậm ngùi vì không giấu nổi bi kịch gia đình, vì thương con, lo lắng cho con. Đáng tiếc, trước mặt cô là một màu xám đen, bế tắc. Để khắc họa chi tiết “những giọt nước mắt”, Kim Lân sử dụng lối diễn đạt giản dị, trực tiếp thì Nguyễn Minh Châu sử dụng lối nói so sánh, hình ảnh.
Cả Kim Lân và Nguyễn Minh Châu đều gặp nhau ở điểm chung là đều hướng đến đề xuất một giải pháp cách mạng từ nỗi đau của nhân vật và vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam truyền thống. Cùng là nhà văn nhân đạo và nhận thức sâu sắc. Nhưng hoàn cảnh và tương lai khác nhau do các chi tiết được tạo ra trong các cảnh khác nhau. Kim Lân viết sau khi cách mạng thành công viết rằng Nguyễn Minh Châu lạc quan về hiện tại, ông không nhìn thấy chắc chắn tương lai có tốt đẹp hơn cho người đàn bà hàng chài nghèo hay không. Đồng thời cách viết của mỗi tác giả luôn có sự khác biệt không lẫn vào đâu được. Vậy là cùng một chi tiết rơi nước mắt, nhưng mỗi khi ngừng viết, tôi lại có cách tiếp cận riêng, tạo ấn tượng riêng với người đọc.
Cảm nhận dòng nước mắt trong 2 tác phẩm
Chi tiết “dòng nước mắt” trong hai tác phẩm Ngược Vợ của Kim Lân và Chiếc thuyền ngoài xa của Nguyễn Minh Châu đều thành công cả về nội dung và nghệ thuật. Tất cả mang đến những màu sắc khác nhau để người đọc nhìn vào văn học, đến hiện thực, đến những giá trị nhân văn bằng nhiều ô cửa khác nhau.
Truyện ngắn “Vợ nhặt” của nhà văn Kim Lân và “Chiếc thuyền ngoài xa” của Nguyễn Minh Châu đều là những tác phẩm xuất sắc nhất trong sự nghiệp sáng tác của mỗi tác giả. Trong hai truyện ngắn này cùng có sự xuất hiện của chi tiết “dòng nước mắt”, ở mỗi tác phẩm chi tiết này đều mang giá trị ý nghĩa sâu sắc tuy nhiên lại mang đến cho người đọc những cảm nhận rất khác nhau.
Trước hết, ta cùng cảm nhận về dòng nước mắt trong truyện ngắn “Vợ nhặt”. Tình huống xuất hiện dòng nước mắt đó là khi anh Tràng bỗng dưng nhặt được vợ. Trong hoàn cảnh cái đói khổ bao trùm, bà cụ Tứ vừa xót xa, vừa buồn tủi lại đầy lo lắng khi không thể cưới vợ cho con lại bị cái đói khổ đe dọa, từ kẽ mắt của người mẹ già đã chảy ra những dòng nước mắt. Đó chính là biểu hiện của tình yêu thương con ở bà cụ Tứ, người mẹ già đã bao năm khổ cực, mồ hôi nước mắt cũng đã cạn dần suốt bao năm tháng khốn khổ đói nghèo. Nước mắt bà rơi một phần vì mừng cho con có vợ, nhưng một phần vì cay đắng, buồn tủi khi con lấy vợ giữa những ngày đói “người ta dựng vợ gả chồng cho con trong lúc nhà ăn nên làm nổi, những mong sinh con đẻ cái mở mặt sau này. Còn mình thì…”. Bà khóc vì thương con, trách mình không thể cưới vợ cho con đàng hoàng, đó là tình mẫu tử cao cả và thiêng liêng, sự hy sinh trọn vẹn khiến người đọc cũng cảm thấy thắt lòng. Dòng nước mắt của bà vừa phơi bày hiện thực xã hội trong nạn đói 1945, vừa thể hiện sự cảm thông sâu sắc của tác giả, ca ngợi tình yêu thương cao cả của người mẹ.
Trong truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa”, dòng nước mắt của người đàn bà rơi khi người con lao vào đánh bố để bênh mẹ. Dù bị chồng đánh đập liên tiếp “ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng” nhưng bà không hề khóc, bà khóc khi bi kịch gia đình bà che giấu bao lâu đã bị phơi bày. Dòng nước mắt của bà là sự thương xót, bất lực trước sự tổn thương trong tâm hồn của người con, “như một viên đạn bắn vào người đàn ông và bây giờ đang xuyên qua tâm hồn người đàn bà”. Đó chính là nỗi đau mà bạo lực gia đình mang tới, người con lại mất đi nhân cách, đi ngược lại đạo lý làm con. Đó cũng là biểu hiện của tình mẫu tử, tình mẹ thương con, sự thức tỉnh sau những nỗi đau. Trong tác phẩm này, dòng nước mắt đã phơi bày hiện thực bạo lực gia đình trong xã hội sau chiến tranh, đồng thời cũng mang đến cho người đọc sự cảm thương sâu sắc, khẳng định tình mẫu tử thiêng liêng.
Dễ dàng nhận thấy điểm tương đồng của chi tiết dòng nước mắt trong cả hai tác phẩm chính là dòng nước mắt của những người mẹ thương con, hết lòng vì con, những người phụ nữ cả một đời lam lũ khổ sở. Đây cũng đều là những dòng nước mắt mang nặng giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo sâu sắc. Tuy nhiên, đặt trong hoàn cảnh khác nhau nên ý nghĩa cũng khác nhau, dòng nước mắt của bà cụ Tứ vừa mừng vừa thương vừa buồn tủi nhưng bà còn có một tương lai đang loé lên tia sáng của hạnh phúc. Còn dòng nước mắt của người đàn bà hàng chài chứa chan sự đau đớn, tủi nhục và bất lực, sau những dòng nước mắt ấy là bầu trời cuộc đời đen tối, u ám. Và để khắc họa thành công chi tiết nghệ thuật dòng nước mắt của hai người phụ nữ trong hai hoàn cảnh khác nhau, mỗi nhà văn lại lựa chọn cho mình bút pháp nghệ thuật khác nhau: Nếu như nhà văn Kim Lân sử dụng cách diễn đạt trực tiếp, đơn giản thông qua con mắt nhìn của một người nông dân đồng cảm với nỗi đau của con người, thì tác giả Nguyễn Minh Châu lại dùng cách ví von, hình ảnh để diễn tả nỗi đau cũng như vẻ đẹp, giá trị những giọt nước mắt của người mẹ thông qua con mắt của người nghệ sĩ Phùng. Đó cũng là nét dấu ấn riêng biệt, tạo nên phong cách nghệ thuật độc đáo của mỗi nhà văn.
Có thể thấy, chỉ với chi tiết dòng nước mắt nhưng vào trong từng bối cảnh xã hội, dưới ngòi bút của mỗi tác giả lại mang những giá trị ý nghĩa khác nhau. Tuy nhiên giá trị sâu sắc nhất mà người đọc cảm nhận được chính là tình mẫu tử thiêng liêng trong bất cứ hoàn cảnh nào.
Vài nét về nghệ thuật của chi tiết nước mắt trong Vợ nhặt và Chiếc thuyền ngoài xa
Con mắt nhân đạo của Nguyễn Minh Châu được thể hiện qua sự cảm thông, xót thương cho số phận người đàn bà hàng chài cũng như bao người phụ nữ đáng thương, đáng thương trong xã hội đương thời. Bên cạnh đó, ông còn dùng ngòi bút của mình để nói lên những lời nâng niu, chiều chuộng vẻ đẹp tâm hồn người mẹ. Trong nỗi buồn, mẹ vẫn cam chịu, vẫn nhẫn nhịn, chấp nhận đánh đập để chồng bớt đi phần nào áp lực của cuộc sống thiếu thốn, rồi lại tiếp tục cùng mẹ gánh vác gia đình, nuôi con khôn lớn. phát triển. khiếm khuyết lớn.
Chi tiết “nước mắt” của cả hai tác phẩm đều có điểm chung. Đó là tất cả những giọt nước mắt của một người phụ nữ, của một người mẹ trong cảnh nghèo khó, vất vả, là “hạt ngọc nhân gian”, là dòng nước chan chứa tình người chảy ra từ trái tim của những người đang sống trong cảnh nghèo khó. người mẹ tốt bụng và bao dung. , đức hy sinh. Ngoài ra, hai chi tiết góp phần thể hiện giá trị nội dung và nhân đạo của tác phẩm: phản ánh hiện thực xã hội ở các thời đại, bày tỏ niềm thương cảm trước con người và bi kịch của con người. Sự trân trọng vẻ đẹp của cuộc sống và con người của tác giả cho thấy ngòi bút miêu tả tâm lí tinh tế, sâu sắc của hai nhà văn qua việc chọn lọc những chi tiết đặc sắc.
Hy vọng bài viết do review.edu.vn chia sẻ sẽ cung cấp cho quý bạn đọc những kiến thức hữu ích. Trân trọng cảm ơn!
